Grzegorz Niemirowski online - Teksty - Ogólnie o Rejestrze Windows

Ogólnie o Rejestrze Windows

W Windows 95/98 znajduje się tzw. Rejestr. Są to dwa pliki: system.dat i user.dat znajdujące się w folderze głównym Windowsa. Mają one atrybuty "archiwalny", "systemowy", "ukryty" i "tylko do odczytu". Windows przechowuje w Rejestrze ogromną większość ważnych informacji o systemie i jego konfiguracji. Wpisy w nim się znajdujące decydują o zachowaniu się systemu. Rejestr zastapił pliki *.ini z Windows 3.11, chociaż pliki takie jak system.ini i win.ini są nadal wykorzystywane. Plik system.dat przechowuje informacje niezbędne do prawidłowej pracy Windowsa (np. profile sprzętu), a user.dat informacje o użytkowniku (ustawienia Panelu Sterowania itp.). Jeśli podczas uruchamiania Windows 95 nie ma żadnych problemów, tworzona jest kopia zapasowa Rejestru w plikach user.da0 i system.da0 . Windows 98 nie tworzy takich plików. Kopie Rejestru są także tworzone w folderze sysbckup w folderze głównym Windowsa w plikach rb000.cab i podobnych z kolejnymi liczbami w nazwie. Jak można się domyśleć są to zarchiwizowane pliki user.dat , system.dat a ponadto win.ini i system.ini . Kopie zapasowe w folderze sysbckup można robić Skanerem Rejestru (plik scanregw.exe z foldera głównego Windowsa).

Struktura Rejestru Rejestr ma strukturę podobną do plików i folderów. Jednak zamiast folderów są tzw. klucze a zamiast plików są wartości. Są trzy rodzaje wartości: binarne, tekstowe i DWORD. Każdy rodzaj wartości reprezentowany jest przez inną ikonę. W Rejestrze jest sześć głównych kluczy: HKEY_CLASSES_ROOT, HKEY_CURRENT_USER, HKEY_LOCAL_MACHINE, HKEY_USERS, HKEY_CURRENT_CONFIG oraz HKEY_DYN_DATA . Pod spodem znajduje się opis każdego z nich:
1. HKEY_CLASSES_ROOT
Klucz ten jest odwzorowaniem klucza: HKEY_LOCAL_MACHINE\Software\classes . Oba klucze zawierają te same dane. Ich klucze podrzędne odpowiedzialne są za kojarzenie plików z aplikacjami. Wyjątkiem od tego jest klucz * , który związany jest ze wszystkimi rodzajami dokumentów.
2. HKEY_CURRENT_USER
Ten klucz jest kluczem użytkownika aktualnie zalogowanego w systemie. Zawiera on głównie informacje związane z danym użytkownikiem: ustawienia i opcje panelu sterowania oraz oprogramowania zainstalowanego przez bieżącego użytkownika. Identyczne dane znajdują się w kluczu HKEY_USERS\użytkownik (przy czym "użytkownik" to np. "Tomek" , albo .Default , posiadający dane przypisane domyślnemu użytkownikowi systemu).
3. HKEY_LOCAL_MACHINE
Tutaj zawarte są informacje dotyczące danego komputera PC, głównie związane z konfiguracją sprzętu i oprogramowania. Jeżeli w kluczu HKEY_CURRENT_USER znajdują się dane tego samego rodzaju, to pierwszeństwo w akceptacji mają informacje zgromadzone w kluczu HKEY_CURRENT_USER . Dzięki temu użytkownik ma zapewnienie, iż pracuje przy własnych ustawieniach.
4. HKEY_USERS
Klucz ten zawiera profile użytkowników danego komputera. Wśród kluczy podrzędnych wyróżnia się: .Default . Dane zgromadzone w tym kluczu dotyczą użytkowników, którzy po raz pierwszy logują się do systemu albo tych, którzy próbują do niego wejść "anonimowo". Zmieniając nazwę tego klucza uniemożliwisz niepowołanym osobom włączenie twojego komputera i wejście do systemu.
5. HKEY_CURRENT_CONFIG
Klucz ten wskazuje na klucz podrzędny HKEY_LOCAL_MACHINE\config. Jest on skrótem, dzięki któremu aplikacje zainstalowane w systemie mają łatwiejszy dostęp do potrzebnych im informacji.
6. HKEY_DYN_DATA
Ten klucz z kolei jest dość interesujący, ponieważ zawiera dane, które przez cały czas muszą znajdować się w pamięci RAM. Stałą aktualizację danych zapewnia odpowiedni mechanizm, który co pewien określony czas "odświeża" rejestr.
UWAGA ! Powyższe informacje dotyczą Rejestru Windows 95. Niektóre zawarte tu informacje mogą nie odpowiadać Rejestrowi w nowszych wersjach Windowsa, jednak w Windows 98 różnice te są niewielkie.

Edycja Rejestru Windows W systemie Windows 95/98 znajduje się narzędzie do edycji Rejestru. Jest to Edytor Rejestru (plik regedit.exe znajdujący się również w folderze głównym Windowsa). Edytor Rejestru najprościej uruchomić poprzez polecenie Uruchom z Menu Start poprzez wpisanie regedit i naciśnięcie Enter. Można też wejść do foldera Windows i dwukrotnie kliknąć na pliku regedit.exe . Jeśli ktoś często dokonuje operacji na Rejestrze może utworzyć sobie skrót w Menu Start do wspomnianego pliku regedit.exe . Edytor Rejestru można także uruchomic z poziomu DOS-a. Możliwe jest to dzięki rozbudowanemu DOS-owemu kawałkowi kodu stub znajdującemu się w nagłówku pliku exe. Jednak wtedy program umożliwia tylko import i eksport Rejestru i usuwanie gałęzi Rejestru.

Tworzenie kopii zapasowych

Tworzenie kopii zapasowych Rejestru jest bardzo ważne, ponieważ podczas dokonywania zmian w strukturze Rejestru można popełnić jakiś błąd, który spowoduje naruszenie stabilności systemu, lub uniemożliwi uruchomienie Windows. Również w przypadku "posypania" się systemu kopia zapasowa uchronić nas może przed potrzebą reinstalacji Windows czy formatowania dysku. Aby wykonać kopię zapasową trzeba uruchomić Edytor Rejestru i z menu Rejestr wybrać Eksportuj plik Rejestru . Teraz trzeba wpisać jakąś nazwę i wybrać folder w którym chcemy zapisać naszą kopię. Należy się upewnić, że zaznaczona jest opcja Wszystko i Zapisz jako typ: pliki rejestracji i kliknąć na zapisz. Plik zawierający kopię Rejestru zostanie zapisany z rozszerzeniem .reg . Kopię Rejestru najlepiej wykonać zaraz po zainstalowaniu Windows, a potem w regularnych odstępach czasu(np. dwa tygodnie) i po każdej większej zmianie w systemie(zainstalowanie nowego urządzenia lub programu).

Odtwarzanie Rejestru z kopii zapasowej Rejestr można odtwarzać w różnych sytuacjach. Najczęściej taka konieczność zachodzi gdy system się "posypie"(np. podczas uruchamiania pojawia się komunikat "Explorer wykonał nieprawidłową operację i zostanie zamknięty" a potem komputer się zawiesza). W tej sytuacji reinstalacja nic nie pomoże, bo instalator nie zmienia wpisów w Rejestrze. Niektórzy o tym wiedzą i formatują twardziela. Można też wykasować folder Windowsa. Jednak po skasowaniu foldera Windows lub formatowaniu trzeba instalować Windows na nowo a potem konigurować go. Jeśli miało się zainstaloawny np. Office to jego też trzeba będzie zainstalować na nowo. Jeśli ma się kopię zapasową Rejestru, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że uda się uratować system bez potrzeby reinstalacji. Jeśli Windows nie działał lub nie działa prawidłowo, należy przejść do DOS-a i uruchomić program smartdrv , który jest menedżerem pamięci i w znaczym stopniu przyspieszy wykonywane operacje. Bez niego nawet na szybkim kmputerze odtwarzanie Rejstru trwałoby kilka godzin, zamiast kilku minut. Teraz trzeba wykasować pliki Rejestru i kopie zapasowe z foldera sysbckup . Następnie trzeba wydać polecenie regedit /c kopiazapasowa gdzie kopiazapasowa oznacza ścieżkę do naszej kopii zapasowej Rejestru, czyli np. regedit /c c:\rejestr.reg . Po kilku minutach Rejestr powinien zostać odtworzony. Można teraz spróbować uruchomić Windows poleceniem win lub zresetować komputer.
W Windows 98 można też skorzystać z kopii utworzonej programem scanregw.exe i zapisanej w folderze sysbckup . Trzeba uruchomić ponownie komputer w Trybie MS-DOS i wpisać polecenie:
scanreg /restore

Optymalizacja Rejestru

Jeśli jakiś klucz w Rejestrze zostanie usunięty, to tak naprawdę jest on dalej, tylko zaznaczony jako usuniety i nieaktywny. Przez to Rejestr zabiera coraz więcej miejsca na dysku i spowalnia Windows. Dlatego dobrze jest co jakiś czas (kilka miesięcy) zoptymalizować go. W tym celu trzeba wykonać jego kopię zapasową, usunąć Rejestr i prezywrócić go. Aby to zrobić w Windows 95 trzeba:
1. Wyjść z Windows, i w DOS-ie przejść do foldera Windowsa.
2. Uruchomic menedżera pamięci poleceniem smartdrv /n aby cała optymalizacja trwała parę minut zamiast godzin.
3. Utworzyć kopię Rejestru poleceniem regedit /e rejestr.reg
4. Skasować rejestr uprzednio czyszcząc atrybuty "ukryty", "tylko do odczytu" i "systemowy". Wykonujemy to poleceniami:
attrib user.dat -h -r -s
attrib system.dat -h -r -s
5. Skasować Rejestr poleceniami:
del user.dat
del system.dat
6. Odtworzyć Rejestr poleceniem regedit /c rejestr.reg
7. Zresetować komputer.

W Windows 98 można też skorzystać z programu scanreg.exe . Po uruchomieniu komputera w trybie MS-DOS, należy wydać polecenie scanreg /fix